به گزارش سلام لردگان ، شي جين پينگ رئيس جمهور جديد چين روز جمعه 2 فروردين در نخستين سفر رسمي خارجي خود به روسيه سفر کرد. ولاديمير پوتين رئيس جمهوري روسيه قبل از اين سفر سه روزه، با اشاره به افزايش مبادلات تجاري ميان دو کشور در طول پنج سال گذشته، گفت که روابط روسيه و چين هرگز به اين خوبي نبوده و اين موضوع که رئيس جمهور جديد چين براي نخستين سفر خارجي خود روسيه را انتخاب کرده است، نشان دهنده ماهيت خاص همکاري استراتژيک ميان دو کشور است. شي جين پينگ نيز انجام نخستين سفر خارجي خود به روسيه را نشانه اولويت روابط با اين کشور در سياست خارجي چين دانست. دستاورد اين سفر تقويت مشارکت راهبردي ميان مسکو و پکن است که در ديدار سران دو کشور مورد تاکيد قرار گرفت.
گفتني است پس از پايان جنگ سرد، روابط اقتصادي و سياسي و امنيتي روسيه و چين سير صعودي را طي کرده است. در عين حال روسيه و چين، مجموعه‌اي از اهداف جهاني و منطقه‌اي را با رعايت ملاحظات سياسي يکديگر پيگيري مي‌کنند. در حال حاضر همکاري‌هاي دو کشور به ويژه در زمينه اقتصادي در سطح بالايي قرار داد. اين در حالي است که در مذاکرات سران روسيه و چين طيف وسيعي از موضوعات دوجانبه در عرصه‌هاي سياسي، اقتصادي، سرمايه گذاري، انرژي و فناوري‌هاي پيشرفته و نيز مسايل مهم بين‌المللي و منطقه‌اي مورد بحث قرار گرفت. پوتين با اشاره به روابط رو به توسعه بازرگاني و اقتصادي روسيه و چين، اعلام کرد که در آينده نزديک حجم مبادلات بازرگاني دو کشور تا سطح 100 ميليارد دلار افزايش مي‌يابد و هدف دو طرف به رساندن اين مبلغ به مرز 150 ميليارد دلار مي‌باشد. رييس جمهوري چين نيز با اشاره به سفر خود به روسيه آن را براي پکن حائز اهميت فراوان دانست. در جريان ديدار روساي جمهوري روسيه و چين حدود 20 سند همکاري و موافقت نامه و يادداشت تفاهم در عرصه‌هاي مختلف امضا شد. بيانيه مشترک سران دو کشور از جمله اين اسناد بود که در آن بر مشارکت راهبردي ميان روسيه و چين و روابط حسن همجواري و تلاش براي تحکيم نظام چند قطبي جهان تاکيد شده است. روساي جمهوري روسيه و چين همچنين بر گسترش همکاري‌هاي دو کشور در چارچوب سازمان‌هاي بين‌المللي از جمله سازمان ملل و سازمان همکاري شانگهاي و گروه بريکس تاکيد کردند. در حضور سران روسيه و چين موافقتنامه همکاري در عرصه تجارت نفت و ساخت پالايشگاه نفت در چين امضا شد. تفاهم‌نامه صادرات گاز از روسيه به چين از طريق خط لوله گاز سيبري شرقي و نيز يادداشت تفاهم همکاري در عرصه فناوري‌هاي پيشرفته از ديگر اسنادي بود که به امضا رسيد. دو کشور همچنين موافقت نامه‌اي در عرصه سرمايه گذاري امضا کردند که بر اساس آن چين در طرح‌هاي سرمايه گذاري در روسيه 5 ميليارد دلار سرمايه گذاري مي‌کند. روسيه اميدوار است تا صادرات نفت خود به چين را افزايش دهد و "ايگور سچين" رييس شرکت دولتي "روس نفت" که صادرات نفت به چين را بر عهده دارد، با اشاره به صادرات کنوني سالانه 15 ميليون تن نفت خام به اين کشور اعلام کرد که در آينده اين رقم ممکن است تا 50 ميليون تن افزايش بيابد. ولاديمير پويتن رئيس جمهور روسيه پس از امضاي تفاهم‌نامه همکاري نفتي با همتاي چيني خود در سخناني گفت: من و همتاي چيني خود در خصوص گسترش مناسبات و همکاري‌هاي تجاري؛ اقتصادي، امور بشر دوستانه و ساير موضوعات به توافق رسيدم. وي ادامه داد وجود پروژه‌هاي مشترک دو جانبه حاکي از حجم مناسبات تجاري تا 150 ميليارد دلار در آينده نزديک است. شي جين پينگ رئيس جمهور جديد چين نيز تاکيد کرد روسيه و چين در مسائل مختلف و مهم بين‌المللي و منطقه‌اي داراي مواضع مشابه و نزديکي بوده و مشترکات و منافع زيادي ميان دو طرف وجود دارد.
به گفته کارشناسان سفر رييس جمهوري چين به مسکو نشانه عزم سران دو کشور براي ارتقاي سطح همکاري‌هاي دو جانبه است و به همين لحاظ ارتقاي سطح مناسبات در چارچوب روابط راهبردي اصلي ترين اهداف اين سفر اعلام شده است. به نظر مي‌رسد که سفر رئيس جمهور چين به روسيه و توافقات حاصل از آن موجب مشارکت و همسويي بيشتر روسيه و چين در عرصه‌هاي مختلف خواهد شد.
روابط روسيه و چين در سال‌هاي اخير توسعه فراوان يافته است و دو کشور در چارچوب‌هاي دو جانبه و چند جانبه از جمله در سازمان‌هاي بين‌المللي همکاري‌هاي گسترده‌اي دارند. روسيه و چين دو عضو اصلي و قدرتمند سازمان همکاري شانگهاي هستند که وزنه مهمي در مقابل توسعه طلبي‌هاي آمريکا در منطقه آسياي ميانه و منطقه اوراسيا مي‌باشد. دو کشور همچنين عضو گروه "بريکس" هستند که گروهي براي توسعه همکاري‌هاي اقتصادي است، اين گروه علاوه بر چين و روسيه از کشورهاي برزيل، آفريقاي جنوبي و هند تشکيل شده است. چين و روسيه درباره بسياري از مسائل بين‌المللي مواضع مشابهي دارند. به عنوان مثال هر دو کشور مخالف مداخله جويي‌هاي غرب در سوريه بوده و در اين راستا در يک و نيم سال گذشته سه پيش نويس قطعنامه پيشنهادي غرب را در شوراي امنيت وتو کرده‌اند. مسکو و پکن همچنين در موضوع مساله هسته‌اي ايران مواضع مشترکي دارند و در حالي که کشورهاي غربي گروه 1+5 کماکان بدون توجه به حقوق هسته‌اي ايران خواهان اجراي خواسته‌هايشان توسط ايران هستند، اين دو کشور به عنوان دو عضو گروه 1+5 بر رويکرد مذاکره و گفت‌وگو و از جمله راه حل گام به گام براي حل مساله هسته‌اي ايران تاکيد دارند.
روسيه و چين همچنين به عنوان دو رقيب عمده آمريکا در چارچوب همکاري‌هاي دو جانبه و سازمان همکاري شانگهاي، سعي در اتخاذ مواضع مشترک براي مقابله با تهديدات نظامي و امنيتي آمريکا دارند. اين همکاري‌ها در کنار منافع مشترک دو کشور براي همکاري‌هاي نظامي، موجب شده تا رايزني‌هايي را براي مقابله با استقرار سامانه‌هاي ضد موشکي آمريکا در آسيا – اقيانوس آرام انجام دهند، به ويژه با توجه به اين که آمريکا اخيرا اعلام کرده قصد برپايي سامانه‌هاي ضدموشکي در آسيا و خاورميانه را دارد. همچنين چين سعي دارد در بعد نظامي، از طريق افزايش مراودات نظامي و امنيتي با روسيه از طريق برگزاري رزمايش‌ها و خريد تجهيزات نظامي، ضمن استفاده از فن آوري‌هاي پيشرفته نظامي روس‌ها، همراهي آنها براي مقابله با اقدامات آمريکا در آسياي شرقي را نيز بدست آورد. از سوي ديگر روسيه نيز قصد دارد تا به همراهي چين مانع از افزايش قدرت نظامي و حضور هر چه بيشتر آمريکا در منطقه حساس و پراهميت آسيا –اقيانوس آرام شود. اين در حالي است که روابط اقتصادي و نظامي چين و روسيه در حال حاضر روند رو به رشدي را طي مي‌کند و چين مشتري عمده جنگنده‌ها، زيردريايي‌ها و ناوهاي رزمي روسي شمرده مي‌شود.
گفتني است اعلام راهبرد جديد آمريکا براي تمرکز نظامي در منطقه آسيا و اقيانوسيه باعث شده تا روسيه و چين انگيزه بيشتري براي همکاري‌هاي مشترک به ويژه در بخش امنيتي داشته باشند. در چارچوب استراتژي جديد نظامي آمريکا، اين ادعا مطرح شده که ساختار نظامي آمريکا، تلاش چين براي تسلط بر آب‌هاي بين‌المللي در درياي جنوبي چين را مهار خواهد کرد. با توجه به اين که از ديدگاه استراتژيست‌هاي آمريکايي اکنون تهديدات عمده در ناحيه آسياي شرقي قرار دارد، لذا طبيعتا پنتاگون تمرکز بيشتري بر اين منطقه خواهد داشت. بويژه اين که کشور چين در سال‌هاي اخير گام‌هاي بلندي براي مدرنيزه کردن نيروهاي نظامي خود برداشته و ضمن خريد و ساخت شمار قابل ملاحظه‌اي از تجهيزات نظامي مانند هواپيماهاي جنگي، ناوها و انواع موشک‌ها توانسته است که نخستين ناو هواپيمابر خود را نيز روانه آب‌هاي منطقه کند.
در اين راستا، لئون پانتا وزير دفاع سابق آمريکا طي سخناني در کنفرانسي در زمينه مسائل امنيتي در سنگاپور در سال 2012، خبر از انتقال بخش قابل توجهي از ناوگان جنگي دريايي اين کشور به منطقه اقيانوس آرام تا سال 2020 ميلادي داد. در حال حاضر ناوگان نيروي دريايي آمريکا به دو شکل مساوي بين دو اقيانوس آرام و اطلس مستقر شده‌اند ولي استراتژي جديد اين کشور بر مبناي افزايش اين نيرو تا 60 درصد براي اقيانوس آرام و 40 درصد براي اقيانوس اطلس است. به نظر مي‌رسد که هم روسيه و هم چين نگراني‌هاي مشترکي نسبت به افزايش حضور نظامي آمريکا در منطقه آسيا –اقيانوس آرام دارند و به همين جهت افزايش همکاري‌هاي نظامي اين دو کشور به منزله واکنشي در قبال طرح‌ها و اقدامات نظامي آمريکا محسوب مي‌شود.